Parafia Bełżec

ORGANY W KOŚCIELE PARAFIALNYM

     Organy już przed wiekami nazwano królem instrumentów i nie ma w tym żadnej przesady gdyż niewątpliwie dominują nad innymi instrumentami muzycznymi. Wyróżniają je rozmiary, dostojeństwo i różnorodność brzmienia oraz ich funkcja jaką pełnią w świątyniach, której nie zdoła zastąpić żaden inny instrument muzyczny.
     Organy w kościele parafialnym w Bełżcu powstały w 1926 roku. Mają 10 głosów, dwie klawiatury ręczne (manuały) i nożną (pedał), trakturę pneumatyczną i wiatrownice stożkowe. Pochodzą one z zakładu Wacława Biernackiego z Wilna. Ten organmistrz wchodzi w skład słynnego wielopokoleniowego rodu budowniczych organów. Był synem Hugona Ernesta Biernackiego – protoplasty rodu. Wacław Biernacki urodził się w 1878 roku. Wiedzę organmistrzowską zdobywał u dobrego lwowskiego organmistrza Jana Śliwińskiego, otrzymując w 1901 roku dyplom mistrzowski. Około 1908 roku przejął należącą wcześniej do brata Dominika filię fabryki organów w Wilnie. Następnie przeniósł zakład z Wilna do Warszawy, a w 1950 roku otworzył zakład w Krakowie. Zmarł w 1954 roku.
     Inskrypcja na stole gry bełżeckich organów podaje że ich budowę ukończono 27 maja 1926 roku, gdy proboszczem tej parafii był ks. Jan Kijas.
     Jak wskazują następne zapisy 20 lipca 1929 roku instrument stroił organmistrz G. Grudziński z Lublina. Kolejna inskrypcja podaje iż w maju 1975 roku firma pani A. Biernackiej z Warszawy przeprowadziła remont organów i strojenie. Następnie w listopadzie 1986 roku organy zostały oczyszczone i nastrojone przez bliżej nieznanego organmistrza z Krakowa.
     Ostatnio, w miesiącach kwiecień – lipiec 2004 roku organmistrz Adam Pachołek z Dachnowa wraz z ojcem dokonali konserwacji, kapitalnego remontu, intonacji i strojenia organów. Ogromnym problemem podczas tego remontu była walka z drewnojadami, które mocno zaatakowały organy wnikając bardzo głęboko i czyniąc wiele zniszczeń. W trakcie remontu wymienionno zużyte mieszki organowe (małe woreczki, napełniane powietrzem). W pracowni wykonano ze specjalnej skóry, sprowadzonej z Nieniec, 703 takie mieszki. Ponadto wymieniono stare przewody doprowadzające powietrze na drodze klawisz – piszczałka. Stare, zniszczone przewody wykonane ze stopu ołowiu z antymonem nie były odporne na zgniatanie, dlatego zastąpiono je trwałym wężem igielitowym: łączna długość wszystkich przewodów 685 m. Dokonano napraw wielu popsutych mechanizmów, zastąpiono wiele zużytych i zniszczonych elementów drewnianych nowymi. Zadbano również o pozłocenie prospektu organowego i o posrebrzenie piszczałek. Na zakończenie remontu przeprowadzonego z maksymalnym zachowaniem substancji zabytkowej dokonano intonacji i nastrojenia organów. Wszystko to by instrument funkcjonował właściwie, jak niegdyś i by chwalił Boga pełnym majestatu brzmieniem.

Organy

Organy